หมาแก่ออกกำลังกายได้แค่ไหน
หมาแก่ออกกำลังกายได้แค่ไหน ถ้าเป็นคนเรา ไม่ว่าจะอยู่ในช่วงวัยไหนก็ต้องการการออกกำลังกายกันทั้งนั้นเพราะว่า การออกกำลังกายจะช่วยทำให้ร่างกายได้ใช้งานส่วนต่าง ๆ สร้างความยืดหยุ่นและเสริมสร้างกล้ามเนื้เพื่อจะได้มีร่างกายที่แข็งแรง ซึ่งน้องหมาเองก็ต้องการการออกกำลังกายเช่นกัน โดยเฉพาะน้องหมาสูงวัย
ทำไมสุนัขต้องออกกำลังกาย
รู้หรือไม่ว่าการออกกำลังกายเป็นเรื่องที่จำเป็นสำหรับสุนัขไม่ต่างจากในคน ไม่ว่าจะเป็นสุนัขสายพันธุ์ไหน สุนัขขนาดใด มีอายุเท่าไหร่ ร่างกายของสุนัขก็ต้องการการออกกำลังกายเป็นประจำทุกวันเช่นกัน เพราะการพาสุนัขออกกำลังกายนั้นจะช่วยให้กล้ามเนื้อแข็งแรง ช่วยให้ระบบการเผาผลาญของร่างกายทำงานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ และยังมีผลต่อสุขภาพจิตของสุนัขอีกด้วย
โดยมากแล้วการพาสุนัขไปออกกำลังกาย ไม่ใช่กิจกรรมอะไรที่ยุ่งยาก ที่พบได้บ่อยและทำได้ง่ายก็คือกิจกรรมที่เจ้าของพาสุนัขไปเดินเล่นที่สนามวิ่งเล่นสำหรับสุนัข หรือสถานที่ต่าง ๆ ที่อนุญาตให้พาสัตว์เลี้ยงเข้าไปได้ คำถามที่มักเกิดขึ้นคือ แล้วถ้าสุนัขไม่ได้ออกกำลังกายจะเกิดอะไรขึ้น? สิ่งที่เกิดอาจจะดูไม่น่ากังวลใจในช่วงแรก แต่ส่งผลได้ในระยะยาว เริ่มต้นจากการที่สุนัขจะรู้สึกเบื่อเพราะไม่มีกิจกรรม เหงาเพราะขาดกิจกรรมร่วมกับเจ้าของ แต่ก็จะส่งผลต่อจิตใจ ทำให้เกิดพฤติกรรมอันไม่พึงประสงค์ และยังส่งผลต่อการทำงานต่าง ๆ ของร่างกาย อาทิ
- พฤติกรรมทำลายข้าวของ : ซึ่งพฤติกรรมนี้จะลดลงได้หากเจ้าของพาสุนัขไปออกกำลังกาย
- เกิดภาวะน้ำหนักเกิน : เมื่อสุนัขไม่ได้ออกกำลังกาย ก็มีโอกาสเกิดภาวะน้ำหนักเกิน เป็นโรคอ้วนตามมาได้ไม่ต่างจากในคน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสุนัขที่เจ้าของให้ขนม ยังคงขาดความเข้าใจในเรื่องโภชนาการอาหารสำหรับสุนัขที่ถูกต้องเท่าที่ควร ประกอบกับไม่ได้พาสุนัขไปออกกำลังกายด้วยระดับและความถี่ที่เหมาะสม เป็นสาเหตุให้เกิดโรคอ้วน รวมถึงโรคอื่น ๆ ตามมา เช่น โรคหัวใจ โรคกระดูกและข้อ เป็นต้น
หมาสูงวัยออกกำลังกายแค่ไหนถึงพอดี
เมื่อน้องหมามีอายุมากขึ้น ความคล่องตัวของพวกเค้าก็จะลดลง แต่ไม่ได้หมายความว่า น้องหมาสูงวัยจะไม่ต้องออกกำลังกายน้า แม้ว่า น้องหมาสูงวัยอาจจะไม่สามารถวิ่งไล่ลูกบอลได้เหมือนช่วงวัยรุ่น แต่ก็ยังมีอีกหลายกิจกรรมที่ทำให้เค้าออกกำลังกายอย่างปลอดภัยได้
การออกกำลังกายที่ดีต่อน้องหมาสูงวัย
เดินเล่น
น้องหมาทุกตัว ไม่ว่าจะอยู่ในช่วงวัยไหนก็ชอบการเดินเล่นโดยเฉพาะการได้เดินกับเจ้าของ ซึ่ง การเดิน เป็นการออกำลังกายที่ดีต่อข้อต่อเพราะเป็นกิจกรรมที่มีการกระทบกระแทกน้อย แต่ก็ต้องเช็กสภาพอากาศในขณะพาออกไปเดินเล่นด้วย เพราะน้องหมาสูงวัยมีความอ่อนไหวต่อการเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิ ไม่ว่าจะร้อน หรือเย็นเกินไป ดังนั้น ต้องแน่ใจว่า พวกเค้าจะรู้สึกสบายตลอดการเดิน แนะนำให้เดินบนพื้นหญ้า หรือพื้นทรายที่อ่อนนุ่ม ควรหลีกเลี่ยงการพาเดินบนพื้นยางมะตอยและกรวดเพราะอาจทำให้อุ้งเท้าบาดเจ็บได้
ว่ายน้ำ
การว่ายน้ำเป็นวิธีการออกกำลังกายที่ดีที่สุดสำหรับน้องหมาสูงวัย เพราะเป็นการออกกำลังกายที่ง่าย ปลอดภัยและดีกับกระดูกและข้อต่อ การว่ายน้ำ จึงถูกนำไปใช้ในการกายภาพบำบัดสำหรับสุนัขที่ได้รับการผ่าตัดใหญ่ หรือสุนัขที่ต้องฟื้นฟูร่างกายจากอาการเจ็บป่วย แต่การว่ายน้ำก็มีข้อจำกัดสำหรับน้องหมาบางสายพันธุ์ที่ต้องดูแลเป็นพิเศษ อย่างสุนัขพันธุ์หน้าสั้น เช่น บูลด็อก ปั๊ก ฯลฯ จำเป็นต้องใส่เสื้อชูชีพเพราะอาจเกิดการสำลักน้ำ เสี่ยงเป็นโรคปอดบวมได้ สำหรับการว่ายน้ำ แนะนำว่า ให้พาน้องหมาสูงวัยว่ายน้ำสัปดาห์ละ 1-2 ครั้ง และเป่าขนให้แห้งทุกครั้งหลังว่ายน้ำเสร็จ
ให้ของเล่นฝึกทักษะสมอง
หาเกมส์ให้น้องหมาเล่น ให้ของเล่นที่สามารถซ่อนขนมไว้ข้างในเพื่อกระตุ้นให้เค้าใช้สมองคิดหาวิธีนำขนมออกมา หรืออาจจะใช้วิธีเรียกและฝึกคำสั่งพื้นฐานเพื่อเป็นการกระตุ้นความจำให้สมองได้ทำงาน สำหรับน้องหมาสูงวัยพวกเค้าสามารถเรียนรู้คำสั่งใหม่ ๆ ได้เพียงแต่เจ้าของต้องใช้ความอดทน ค่อยเป็นค่อยไป และใช้เทคนิคการเสริมแรงเชิงบวกในการฝึก ฝึกบ่อย ๆ ทุกวัน จะทำให้เค้ามีอารมณ์ที่มั่นคง สมดุล เป็นน้องหมาสูงวัยที่มีสุขภาพจิตดี เป็นน้องหมาเป็นประจำทุกวันก็จะช่วย ก็จะช่วยให้น้องหมา
ระยะเวลาในการออกกำลังกาย
แนะนำว่า ทุกครั้งที่จะพาน้องหมาสูงวัยออกกำลังกายต้องคอยอยู่ดูแลเค้าใกล้ชิด เลือกช่วงเวลาที่แดดไม่ร้อนเพื่อป้องกันอาการฮีทสโตรก อาจจะเลือกเป็นช่วงเช้าก่อนพระอาทิตย์ขึ้น หรือเย็นหลังพระอาทิตย์ตกดิน สำหรับเรื่องระยะเวลาในการออกกำลังกายของน้องหมาสูงวัย ควรอยู่ที่ 10-15 นาทีต่อครั้งถ้าเป็นน้องหมาพันธุ์เล็ก ส่วนน้องหมาพันธุ์กลางและพันธุ์ใหญ่อาจจะใช้เวลาเพิ่มขึ้นอีกประมาณ 10-15 นาที หรืออาจจะสังเกตดูเมื่อน้องหมาเริ่มหอบก็แสดงว่าเค้าเริ่มเหนื่อย และควรพักการออกกำลังกาย ทำแบบนี้เป็นประจำทุกวัน จะทำให้น้องหมาสูงวัยมีสุขภาพที่ดี มีอายุที่ยืนยาวแล้ว
วิธีและขั้นตอนการดูแลหมาแก่
- ออกกำลังกายเบาๆ แต่สม่ำเสมอ
สุนัขก็ไม่ต่างกับพวกเราครับ ในการที่เจ้าหมาจะมีสุขภาพร่างกายแข็งแรง พวกเขาต้องการการออกกำลังกายที่เหมาะสมกับสายพันธุ์เพื่อเสริมสร้างกล้ามเนื้อและภูมิคุ้มกันที่ดี โดยการออกกำลังกายนั้นมีหลายประเภททั้งการเดิน วิ่ง หรือกระโดดเก็บของ แต่สำหรับหมาแก่ที่มีอายุมากแล้ว การออกกำลังกายหนักๆ แบบตอนยังหนุ่มยังแน่นก็คงจะไม่เหมาะ เนื่องด้วยปัญหากระดูกที่เปราะบางและเรี่ยวแรงที่อาจจะไม่ฟิตปั๋งเหมือนตอนยังวัยรุ่น เจ้าของควรเปลี่ยนมาเป็นการพาไปว่ายน้ำหรือเดิน/วิ่งเหยาะๆ แทนจะดีกว่าครับ
สุนัขสูงอายุมักเคลื่อนไหวตัวช้าลงหรือบางตัวก็เลือกที่จะนอนนิ่งๆ เก็บแรงทั้งวัน การที่เราเข้าไปช่วยเคลื่อนไหวร่างกาย หรือนวดกดจุดเบาๆ ก็จะเป็นการช่วยทำให้เค้าผ่อนคลายและถือเป็นการแสดงความรักอีกรูปแบบหนึ่ง
- หมั่นตรวจสุขภาพทุก 6 เดือน
แน่นอนว่ายิ่งอายุมากขึ้น การเข้าพบสัตวแพทย์ก็อาจถี่ขึ้น เจ้าของควรหมั่นพาน้องหมาแก่ไปตรวจสุขภาพเป็นประจำ ปีละอย่างน้อย 1-2 ครั้ง เพื่อให้คุณหมอประเมินว่ามีความเสี่ยงในการเกิดโรคต่างๆ หรือไม่ เพื่อที่เราจะได้เตรียมตัวรับมือได้ทันท่วงที ซึ่งการเข้าตรวจกับสัตว์แพทย์อาจเป็นการเช็กทั่วไปจากการสังเกตกายภาพภายนอกเบื้องต้น การตรวจปัสสาวะวัดค่าต่างๆ เจาะเลือดเพื่อดูสภาวะเม็ดเลือด รวมไปถึงการเอ็กซเรย์เพื่อตรวจเช็กอวัยวะภายในอย่างละเอียด
อยากให้เจ้าของทุกคนคิดว่า การพาน้องหมาไปตรวจสุขภาพก็เหมือนเราที่ต้องไปตรวจสุขภาพประจำปีเพื่อยับยั้งและป้องกันเหตุไม่คาดฝันที่อาจเกิดขึ้นโดยไม่รู้ตัว พึงระลึกไว้เสมอว่าสุนัขพูดไม่ได้ เพราะฉะนั้นต้องหมั่นสังเกตอาการผิดปกติเล็กๆ น้อยๆ อย่างสม่ำเสมอ และที่สำคัญหากเกิดอาการไม่พึงประสงค์ขึ้นแล้ว อย่ารอให้เวลาผ่านไป จงรีบพาน้องหมาไปหาสัตว์แพทย์ทันทีก่อนจะสายไป
- ใส่ใจและให้เวลา
ยิ่งสุนัขแก่ตัวลง เค้าก็ยิ่งต้องการการเอาใจใส่จากคุณมากขึ้น ถึงแม้หมาแก่จะไม่ไฮเปอร์และเล่นซนเท่าหมาเด็ก หลายตัวอาจใช้เวลาส่วนใหญ่ไปกับการนอนกลางวัน แต่คุณรู้ไหมครับว่า จริงๆ แล้วพวกเค้าต้องการความรักความเอาใจใส่จากเจ้าของมากขึ้นกว่าตอนอายุยังน้อยด้วยซ้ำ
สิ่งที่น่ากังวลเรื่องหนึ่งคือ เมื่อสุนัขแก่ตัวลง เค้าจะไม่ค่อยงอแงตามเจ้าของเหมือนเมื่อก่อน จะยอมอยู่บ้านตัวเดียวอย่างสงบ ซึ่งนั่นส่งผลให้เจ้าของหลายคนคิดว่าน้องหมาสามารถอยู่ตัวเดียวได้ จนนำไปสู่การปล่อยปละละเลยอย่างไม่รู้ตัว นี่ถือเป็นความผิดพลาดอย่างมหันต์เลยล่ะครับ เพราะสุนัขสูงอายุนั้นต้องการทั้งที่พึ่งทางกายและจิตใจ เพราะฉะนั้นอย่าลืมแสดงความรักต่อน้องหมาอย่างวันแรกที่เจอนะครับ หมั่นพูดคุยกับเค้าทุกวัน สบตา และสัมผัสอย่างอ่อนโยนเพื่อสื่อถึงความรักและความเอ็นดูที่เรามีให้เค้าอย่างเต็มเปี่ยม
